سندروم دم اسبی یا Cauda Equina Syndrome نوعی حالت فشار آور رو دستگاه عصبی که در قسمت پایینی نخاع (که به شکل دم اسب مانند است) رخ می‌دهد. در این حالت، ریشه‌های عصبی که از پایین نخاع خارج می‌شوند (معروف به cauda equina) تحت فشار قرار می‌گیرند و این منجر به علائم جدی شامل درد شدید در پشت و پایین بدن، ضعف عضلات، اختلالات حسی، مشکلات کمری و کمر درد می‌شود.

سندروم دم اسبی یک وضعیت جدی است که نیاز به درمان فوری دارد تا از عواقب جدی و دائمی عصبی پیشگیری شود. در این مطلب از سایت کلینیک خانه درد قصد داریم تا به طور کامل در خصوص این بیماری و راه های درمان مربوط به آن صحبت کنیم؛ بنابراین توصیه می کنیم حتما تا انتها این مطلب همراه ما باشید.

علت سندروم دم اسبی

بیماری سندروم دم اسبی

علت اصلی سندروم دم اسبی یا Cauda Equina Syndrome معمولاً به فشار آوری بر روی ریشه‌های عصبی در قسمت پایینی نخاع برمی‌گردد. که می‌تواند ناشی از یک یا ترکیبی از عوامل زیر باشد:

1. فیبروماتوز: حضور تومورهای خوش‌خیم یا بخیه‌ای (fibromas or myxopapillary ependymomas) در منطقه پایینی نخاع می‌تواند فشار روی ریشه‌های عصبی ایجاد کرده و به سندروم دم اسبی منجر شود.
2. تروما: آسیب دیدگی ناحیه کمر و فشار زیاد روی نخاع ناشی از تروماهای مختلف مانند حوادث رانندگی، سقوط و غیره می‌تواند منجر به سندروم دم اسبی شود.
3. عفونت: عفونت‌های مهاجم مانند عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی می‌تواند منجر به التهاب نخاع شده و ریشه‌های عصبی دم اسبی را فشار دهد.
4. ترکیبیات دیگر: عواملی مانند تومورهای شدید، عدم تنظیم جریان خون در مناطق مرتبط، آسیب به نخاع و غیره نیز ممکن است عواملی دیگر برای ایجاد سندروم دم اسبی باشد.

بنابراین، شناخت عوامل محتملی که به فشار روی ریشه‌های عصبی در منطقه پایینی نخاع منجر می‌شوند، می‌تواند در تشخیص، پیشگیری و مداخله موثر در سندروم دم اسبی موثر باشد.

سندروم دم اسبی چه علائمی دارد؟

علائم سندرم دم اسبی

سندروم دم اسبی یک وضعیت پایا و فوری است که نیاز به توجه و درمان فوری دارد. علائم این وضعیت می‌تواند شامل علائم زیر باشد:

• درد شدید: درد شدید در ناحیه کمر و پایین بدن که معمولاً شدیدتر از کمردرد عادی است و ممکن است به صورت حاد به پاها، ساق پاها، و زانوها کشیده شود.
• ضعف عضلات: ضعف یا فلج در عضلات پاها، همراه با مشکلات در حرکت و تعادل.
• کاهش یا از دست دادن عملکرد رفلکس‌ها در پاها.
• مشکلات جنسی: مانند کاهش لذت جنسی یا ناتوانی در رسیدن به ارگاسم.

همچنین، در برخی موارد، سندروم دم اسبی ممکن است با علائم کمتر، مانند درد کوتاه مدت، شروع شود. اگر تازه علائم سندروم دم اسبی را تجربه کرده‌اید باید به سرعت نزد فوق تخصص ستون فقرات مراجعه کنید تا تشخیص دقیق انجام شود و درمان مناسب شروع شود.

تشخیص سندروم دم اسبی به چه صورت است؟

تشخیص سندروم دم اسی نیاز به بررسی‌های پزشکی دقیق و تصویربرداری دارد که به طور دقیق باعث تشخیص درست این حالت می‌شوند. مراحل تشخیص سندروم دم اسبی شامل موارد زیر می‌شوند:

1. مصاحبه پزشکی: پزشک شما ممکن است نشانه‌ها و علائم مربوطه را جمع‌آوری کرده و سوالاتی در مورد تاریخچه پزشکی و علائم حاضر بپرسد.

2. بررسی فیزیکی: که شامل بررسی حساسیت، قدرت عضلات، رفلکس‌ها، و علائم دیگر اعصابی است که ممکن است به تشخیص کمک کند.

3. تصویربرداری: معمولاً از MRI برای تصویربرداری نخاع و فضای محیطی استفاده می‌شود تا محل فشار ریشه‌های عصبی را نشان دهد.

4. آزمایشات عصب‌شناختی: این آزمایشات به پزشک کمک می‌کنند تا میزان عوارض بر روی عصب‌ها و عضلات را ارزیابی کنند.

بهترین راه برای تشخیص و درمان سندروم دم اسبی همیشه مراجعه به یک پزشک متخصص و تجربه کافی در این زمینه است.

روش های درمان سندروم دم اسبی

درمان سندروم دم اسبی معمولاً به شدت و علائم مربوطه بستگی دارد. درمان ممکن است شامل روش‌های غیرجراحی یا جراحی باشد. برخی از روش‌های درمان سندروم دم اسبی شامل موارد زیر می‌شود:

مراقبت محیطی:

تغییراتی در شیوه زندگی و فعالیت‌های روزانه می‌تواند به کاهش علائم و بهبود وضعیت کمک کند. به پیشنهاد پزشک، استراحت فعال، تمرینات تقویتی عضلات، و تغییرات در شیوه نشستن و ایستادن ممکن است مفید باشد.

درمان دارویی:

استفاده از داروهای ضد التهابی، داروهای ضد درد، و داروهای تقویت عضلات ممکن است به کاهش التهاب، درد، و تقویت عضلات کمک کند.

فیزیوتراپی:

تمرینات فیزیوتراپی و توانبخشی می‌تواند به بهبود قدرت عضلات، افزایش انعطاف پذیری، و کاهش درد و تنش عضلات کمک کند.

جراحی:

در برخی موارد، اگر عوارض فشار به نخاع و ریشه‌های عصبی ناشی از سندروم دم اسبی بسیار شدید باشد، جراحی ممکن است لازم باشد. هدف از جراحی از بین بردن فشار و فشارهای روی عصب‌ها برای کاهش علائم و جلوگیری از آسیب بیشتر است.

همواره مهم است که هر درمانی را با مشورت و نظارت پزشک خود انجام دهید. همچنین، پیروی از رژیم غذایی سالم، مراقبت از وزن، و فعالیت بدنی منظم می‌تواند به بهبود عوارض سندروم دم اسبی کمک کند.

روش های جراحی برای درمان دم اسبی کمر

برای درمان سندروم دم اسبی کمر، روش‌های جراحی نادراً و پس از تلاش‌های درمانی غیرجراحی در نظر گرفته می‌شوند. این روش‌های جراحی به دقیقه‌ترین شکل ممکن باید بر روی نواحی مختلف ناحیه کمر اعمال شوند. برخی از روش‌های جراحی معمول برای درمان دم اسبی کمر شامل موارد زیر می‌شوند:

لامینکتومی:

این روش جراحی اغلب برای افزایش فضای موجود برای عصب‌ها و ریشه‌های عصبی در ناحیه کمر استفاده می‌شود. در این روش، قسمتی از ستون فقرات حذف می‌شود تا فشار روی عصب‌ها کاهش یابد.

دیسکتومی:

این جراحی برای حذف بخشی از دیسک فشرده یا دیسکی که فشار بر روی ریشه‌های عصبی ایجاد می‌کند، انجام می‌شود. این اقدام معمولاً با هدف کاهش درد و بهبود علائم صورت می‌گیرد.

لامینوپلاستی:

این جراحی برای از بین بردن فشار و تشکیل فضای بیشتر برای عصب‌ها در ناحیه کمر انجام می‌شود.

همواره قبل از تصمیم‌گیری در مورد جراحی، مهم است که با پزشک خود مشورت کرده و گزینه‌ها، ریسک‌ها و مزایای هر یک از روش‌های درمانی را به دقت بررسی کنید. تیم پزشکی شما می‌تواند شما را راهنمایی کند تا بهترین تصمیم برای وضعیت خاص شما بگیرید.

سوالات متداول در مورد بیماری سندروم دم اسبی

طول درمان سندروم دم اسبی چقدر است؟

طول درمان سندروم دم اسبی ممکن است بستگی به شدت علائم، نوع درمان انتخابی و پاسخ بدن به درمان داشته باشد. معمولاً درمان عملکردی سندروم دم اسبی ممکن است چند هفته یا حتی ماه‌ها طول بکشد. ممکن است نیاز به تغییر در روش‌های درمانی یا تکرار درمان‌ها باشد تا بهبود کامل انجام شود.

در برخی موارد، افراد ممکن است نیاز به درمان مداوم داشته باشند تا علائم تحت کنترل قرار گیرند. همچنین، پیروی از راهنمایی پزشک، فیزیوتراپی منظم، و تمرینات تقویتی می‌توانند به حفظ سلامتی و بهبود وضعیت عضلات و اعصاب کمک کنند.

مهم است که با پزشک خود در ارتباط بوده و دوره درمانی مناسب برای شما تعیین کنید. همچنین، اطمینان حاصل کنید که پیروی صحیح از راهنمایی‌های پزشک و متخصصان در زمینه فیزیوتراپی و توانبخشی را انجام دهید تا بتوانید بهترین نتایج از درمان خود بدست آورید.

آیا فیزیوتراپی سندروم دم اسبی موثر است؟

فیزیوتراپی یکی از روش‌های غیرجراحی معمول برای درمان سندروم دم اسبی کمر است و می‌تواند بسیار موثر باشد. فیزیوتراپی شامل تمرینات تقویتی، کشش عضلات، تمرینات تعادل و تناسب بدنی، ماساژ، استفاده از دستگاه‌های فیزیوتراپی و راهکارهای دیگر برای کاهش درد، بهبود عملکرد حرکتی، تقویت عضلات، کاهش التهاب و بهبود عملکرد کلی بدن می‌باشد.

آیا بیماری دم اسبی ارثی است؟

بله، سندروم دم اسی می‌تواند ارثی باشد. اگر یک فرد از نزدیکان با این مشکل ارتباطی داشته باشد، احتمال اینکه سندروم دم اسبی به صورت ارثی منتقل شود بیشتر است. اما باید توجه داشت که برای بروز این بیماری عوامل محیطی نیز نقش مهمی دارند و فقط ارثی بودن به تنهایی معنای مطلق بروز این بیماری را ندارد.

اطلاعات بیشتر و بررسی‌های علمی بیشتر در مورد نقش عوامل ژنتیکی در بروز سندروم دم اسبی همچنین این مهم که چه ژن‌های خاصی برای انتقال این بیماری مسئول هستند، هنوز مورد بررسی قرار گرفته است. بنابراین، اگر شما یا فردی در خانواده شما ابتلا به سندروم دم اسبی داشته است، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید تا درباره مسائل ژنتیکی و خطر ارثی این بیماری اطلاعات بیشتری دریافت کنید و اقدامات مناسبی را برای مراقبت از خودتان انجام دهید.

در این مطلب از کلینیک خانه درد بنابر سوال های متعدد شما در این زمینه قصد داریم تا شما را با مراحل، مزایا و عوارض بی حسی نخاعی و دیگر جزئیات مربوط به آن آشنا کنیم. بنابراین توصیه می کنیم حتما تا انتها همراه ما باشید.

منظور از بی حسی نخاعی چیست؟

تزریق آمپول به کمر

برای بسیاری از عمل هایی که توسط فوق تخصص ستون فقرات انجام می شود بیهوشی عمومی (GA) مورد نیاز است که برای انجام این کار متخصص بیهوشی معمولاً از طریق تزریق به داخل ورید، دارو را به بیمار می‌دهد و او را به خواب می‌فرستد. این باعث می شود بیمار در طول مدت عمل بیهوش، بی حرکت و بدون درد بماند به جهت تنفس بیماز نیز یک لوله تنفسی پس از خواب بیمار وارد می شود تا بتوان تنفس را در طول عمل کنترل کرد. پس از پایان عمل، بیمار نیز به هوش می آید.

این که دقیقا بیمار چه زمانی به هوش آید توسط متخصص و دوز داروی تزریق شده مشخص می شود.

اما روش جایگزین برای بیهوشی عمومی، بی حسی نخاعی است. بی حس کننده نخاعی قسمت پایین بدن را بی حس می کند (از هر گونه درد در حین عمل جلوگیری می کند)، اما به افرادی که این بی حسی داشته اند اجازه می دهد در طول عمل بیدار بمانند. برای اکثر عمل های زیر کمر می توان از بی حس کننده نخاعی استفاده کرد برای انجام این نوع بی حسی نیز باید توسط متخصص بیهوشی انجام شود.

بی حسی نخاعی چگونه کار می کند؟

طی انجام این بی حسی یک سوزن بسیار ظریف به وسط کمر وارد می شود و بی حس کننده موضعی از طریق سوزن به مایعی که طناب نخاعی را احاطه کرده است تزریق می شود. بی حس کننده موضعی اعصابی که شکم، باسن، پایین و پاها را تامین می کنند بی حس می کند.

هنگامی که اعصاب کاملاً بی حس شدند، شما در طی انجام مراحل عمل هیچ دردی از عمل احساس نمی کنید و همچنین نمی توانید پاهای خود را حرکت دهید. البته داروهای دیگری نیز می ‌توانند تزریق شوند که تا چند ساعت پس از عمل، درد را تسکین می ‌دهند.

دقت داشته باشید که بی حسی نخاعی با بی حسی اپیدورال متفاوت است، اما هر دوی این روش ها می توانند شبیه به هم به نظر برسند، زیرا هر دو شامل دادن داروهایی در نزدیکی ستون فقرات برای جلوگیری از احساس درد افراد است.

تفاوت اصلی این دو روش در این است که داروها به کدام قسمت تزریق می شوند. در طی بی حس کننده نخاعی، یک تزریق انجام می شود که مستقیماً به مایعی که طناب نخاعی را احاطه کرده است (به نام “فضای ساباخوئید”) می رود. اما در اپیدورال، یک لوله پلاستیکی نازک (یک «کاتتر اپیدورال») کمی دورتر از نخاع، در ناحیه‌ای به نام «فضای اپیدورال» وارد می‌شود. اپیدورال می تواند برای تسکین درد هنگام زایمان، و حین و بعد از عمل جراحی مفید باشد.

مزایای بی حسی نخاعی چیست؟

گاهی اوقات برخی از افراد به دلیل داشتن شرایط پزشکی خاص این امکان را ندارند که از بیهوشی عمومی استفاده کنند، به عنوان مثال، داشتن مشکلات تنفسی قابل توجه. در این شرایط متخصص بیهوشی شما در مورد گزینه ها با شما صحبت می کند و به شما کمک می کند تا تصمیم بگیرید کدام گزینه برای شرایط خاص شما مناسب تر است.

به صورت کلی مزایای استفاده از بی حسی نخاعی به جای بیهوشی عمومی عبارتند از:

• بدون نیاز به لوله تنفسی، بنابراین: خطر کمتر ابتلا به عفونت قفسه سینه بعد از عمل و عدم تأثیر مخرب بر ریه ها و تنفس و جلوگیری از گلودرد
• تسکین درد عالی بلافاصله پس از عمل.
• کاهش نیاز به مسکن های قوی که می تواند باعث احساس تهوع، استفراغ، گیجی و یبوست شود.
• بدون اثر پس از به هوش آمدن
• خطر گیجی بعد از عمل، به ویژه در افراد مسن کمتر است.
• تهوع یا استفراغ کمتر، که می تواند توسط داروهای بیهوشی ایجاد شود.
• توانایی خوردن و آشامیدن زودتر بعد از عمل.
• برخی از افراد می توانند زودتر پس از عمل به خانه بروند.

همچنین بخوانید: روش های تسکین درد بعد از جراحی

عوارض بی حسی نخاعی

درمان عوارض امپول بی حسی نخاعی

همان طور که این روش مزایای بسیاری به همراه دارد، در کنار آن عوارضی نیز وجود دارد که ممکن است برای شما رخ دهد؛ البته در نظر داشته باشید که احتمال بروز این عوارض بسیار پایین است و می توان این گونه گفت که از هر 1000 نفر یکی از آن ها ممکن است دچار شوند:

• برخی از داروهایی که در بی حس کننده نخاعی قرار می گیرند می توانند باعث خارش شما شوند.
• بی حس کننده نخاعی می تواند باعث کاهش فشار خون شما شود. اگر این اتفاق بیفتد، متخصص بیهوشی شما مایعی را به قطره اضافه می کند تا فشار خون شما را افزایش دهد.
• ممکن است متوجه شوید که دفع ادرار برایتان مشکل است. این به ویژه در مردان اتفاق می افتد. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است به یک سوند ادراری نیاز داشته باشید تا زمانی که بی حس کننده نخاعی به طور کامل از بین برود و عملکرد مثانه شما به حالت عادی بازگردد.
• هنگامی که سوزن وارد می شود، ممکن است در پایین تنه خود به خصوص پاها احساس درد کنید، اگر این مورد را احساس کردید فوراً به متخصص بیهوشی بگویید زیرا ممکن است به این معنی باشد که سوزن با یک عصب تماس می‌ گیرد و بنابراین متخصص بیهوشی موقعیت سوزن را تغییر می‌ دهد.
• سردردهای خفیف کاملاً رایج هستند و می توانند ناشی از موارد زیادی باشند، مانند داروهای بیهوشی، کم آبی بدن، نخوردن غذا، و اضطراب. البته این سردردها معمولاً ظرف چند ساعت بهبود می یابند و داروهای مسکن نیز می توانند کمک کننده باشند.

همچنین بخوانید: عوارض و تاثیر امپول اپیدورال برای دیسک کمر

دوام بی حسی نخاعی چقدر است؟

مدت زمان دقیق بی حسی نخاعی به دوز داروهایی که متخصص بیهوشی استفاده می کند بستگی دارد، اما بسته به آنچه داده شده است، بین یک تا سه ساعت متغیر است. در این مورد جای نگرانی نیست زیرا متخصص بیهوشی شما به اندازه کافی داروی بیهوشی را به شما می دهد تا بیشتر از مدت زمان مورد انتظار عمل طول بکشد و قطعا شما در حین عمل احساسی نخواهید داشت.

همچنین اگر عمل بسیار بیشتر از حد انتظار طول بکشد (به عنوان مثال، اگر عمل دشوارتر از تصور اول باشد)، و بی حسی نخاعی ممکن است به اندازه کافی طول بکشد، متخصص بیهوشی شما یک بیهوشی عمومی می دهد تا دردی احساس نکنید.

بی حسی چگونه تزریق می شود؟

بی حسی از کمر

بی حسی نخاعی در اتاق بیهوشی و زیر تیم پزشکی بی هوشی انجام می شود.

قبل از تزریق بی حسی نخاعی، متخصص بیهوشی یک انژیوکت در دست شما می گذارد و شما را به یک مانیتور برای بررسی ضربان قلب، فشار خون و اشباع اکسیژن) وصل می کنید.

اغلب بی حسی نخاعی در حالی که شما بیدار هستید انجام می شود. متخصص بیهوشی به شما آموزش می دهد که برای انجام این عمل باید در چه موقعیتی قرار بگیرید. که معمولا شامل:

در حالت نشسته با خمیدگی به جلو، چانه روی سینه، شانه ها پایین و پایین خمیده شده.

به پهلو دراز بکشید و زانوهایتان را به سمت سینه خم کنید.

قرار گرفتن در این حالت به باز شدن فضاهای بین استخوان های پشت شما کمک می کند، جایی که متخصص بیهوشی باید بی حس کننده نخاعی را بگذارد.

هنگامی که در موقعیت صحیح قرار گرفتید، کمرتان با مواد ضد عفونی کننده تمیز می شود، تا خطر بروز هر گونه عفونت کاهش یابد.

متخصص بیهوشی پشت شما را به طور دقیق بررسی می کند تا نشانه‌های مشخصی را شناسایی کند و مشخص کند که دقیقاً کجا باید بی‌حس کننده نخاعی وارد شود.

ابتدا بی حسی موضعی برای بی حس کردن پوست تزریق می شود. سپس سوزن نخاعی ظریف وارد می شود.

در این مرحله حفظ حرکت بسیار مهم است. شما نباید درد قابل توجهی را احساس کنید. با این حال، اگر سوزن به یکی از اعصابی که پاهای شما را تامین می کند نزدیک شود، ممکن است درد تیزی در یکی از پاهای خود احساس کنید.

اگر این اتفاق افتاد، مهم است که بی حرکت بمانید و به متخصص بیهوشی خود اطلاع دهید و به او بگویید درد را در کدام پای خود احساس کرده اید.

پس از تزریق دارو، احساس سوزن سوزن شدن گرمی در کف پا احساس خواهید کرد و پاهایتان شروع به بی حس شدن می کنند.

بی حس کننده نخاعی فوراً کار نمی کند. کمی زمان می برد تا کار کند و تقریباً 5-15 دقیقه زمان لازم است که پس از گذشت این زمان احساس خواهید کرد که حرکت دادن پاهای خود دشوار است و در نهایت نمی توانید پاهای خود را حرکت دهید.

کلام آخر

در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با بی حسی نخاعی و جزئیات مربوط به آن آشنا کنیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد، در صورت داشتن هرگونه سوال در این زمینه در بخش نظرات برای ما بیان کنید.

انواع ضایعه نخاعی چیست؟ آیا ضایعه های نخاعی درمان میشود؟ بهترین دکتر برای ضایعه نخاعی کمر و گردن در تهران کجاست؟

در این مقاله از کلینیک خانه درد قصد داریم تا در خصوص تمامی جزئیات مربوط به آسیب های نخاعی صحبت کنیم، بنابراین اگر به دنبال مطالعه بیشتر در این زمینه هستید توصیه می کنیم تا انتها همراه ما باشید.

ضایعه نخاعی (Spinal Cord Injury) چیست؟

ضایعه نخاعی

آسیب های نخاعی اشاره به مواردی دارد که منجر به اختلال در کارکرد صحیح نخاع کمری و گردنی می شود. این عوامل می تواند شامل بی حسی، بی حرکنی، اختلال در دستگاه ادراری و یا ترکیبی از تمامی این موارد باشد. شایع ترین دلایل این موضوع شامل: سقوط از ارتفاع، تصادفات رانندگی، آسیب های ورزشی و … می باشد.

همچنین در صورتی که ضربه ای مستقیم به ستون فقرات وارد شود موجب آسیب نخاع، ریشه های اعصاب و یا هر دوی این موارد می شود. در مورد اعمال حرکتی ممکن است ضعف اندام یا فلج یک اندام و آسیب نورون حرکتی فوقانی یا نورون حرکتی تحتانی وجود داشته باشد. در مورد اعمال حسی نیز ممکن است فقدان حس، کاهش حس، افزایش حساسیت یا احساس ‎های غیرطبیعی نظیر احساس سوزش یا کرختی بروز کند.

البته باید بیان کرد که بسیار کم پیش می آید که طناب نخاعی به آسیب های شدید دچار شود، اما در صورت رخ دادن دارای عواقب بسیاری اذیت کننده و طولانی است. عموما این عارضه بیشتر در افراد جوان تر و کسانی که کمتر از 30 سال سن دارند رخ می دهد و برای درمان لازم است که نزد فوق تخصص ستون فقرات مراجعه نمایید.

انواع ضایعه نخاعی

انواع ضایعه نخاعی

آسیب هایی که به نخاع وارد می شود در دو دسته ناقص و کامل قرار می گیرند. در ادامه در خصوص هر یک از این موارد توضیح کامل تری ارائه می دهیم.

ضایعه نخاعی کامل

در صورتی که ضایعه نخاعی به صورت کامل رخ بدهد، هیچ گونه عملکرد حسی یا حرکتی در سطح ضایعه وجود نخواهد داشت. آسیب های نخاعی کامل عموما با قطع عرضی نخاع، آسیب های عروقی شدید، کشش های طولی نخاغ و فشار های شدید همراه می باشد.

در این نوع از آسیب دیدگی با توجه به این که ارتباط نخاع با مغز به طور کامل از بین می رود، بنابراین ادارک حسی و کنترل حرکتی فرد نیز مختل می شود. در چنین شرایطی درمان اهمیت بسیاری پیدا می کند زیرا باید دقت داشت که آیا می توان عملکرد های حسی و حرکتی را بازگشت داد یا خیر.

ضایعه نخاعی ناقص

اما در مورد دیگر که مربوط به ضایعه نخاعی نافص است، قسمت هایی از عملکرد حسی و حرکتی در سطح آسیب همچنان قابل احساس است. در صورتی که روند درمان را با سرعت انجام داد می توان امید داشت که بهبود عصبی نیز به طور کامل انجام می شود.

عوامل خطر زا در رخ دادن آسیب نخاعی

نخاع کمری

با این که در بیشتر موارد ضایعه نخاعی مربوط به حوادث می باشد و ممکن است این اتفاق برای هر شخصی رخ بدهد، اما برخی از عوامل وجود دارد که خطر رخ دادن آسیب های نخاعی را بیشتر می کند. این موارد شامل:

جنسیت: طی تجربیات ما آسیب های نخاعی در مردان بیشتر از زنان رخ می دهد.

سن: بیشتر مراجعینی که نزد ما مراجعه می کنند در گروه سنی 16 تا 30 سال قرار دارند، بنابراین افرادی که در این رنج سنی می باشند بیشتر در احتمال خطر قرار دارند.

پیری: افرادی که سنی بیشتر از 60 سال دارند و سالخورده هستند، به دلیل عدم کنترل و افتادن‌های مکرر بیشتر در معرض ضایعات نخاعی هستند.

رفتار های آسیب زا: برخی رفتار ها می توانند شما را در معرض آسیب های بیشتر قرار دهد، به طور مثال انجام ورزش های سنگین بدون رعایت نکات ایمنی یا شیرجه در آب های کم عمق و عواملی از این دسته. همچنین تصادفات رانندگی شایع ترین دلیل آسیب های نخاعی در افراد زیر 60 سال می باشد.

داشتن بیماری های مفصلی و استخوان: داشتن بیماری هایی مثل آرتروز و پوکی استخوان موجب می شود تا در صورت ره دادن حتی آسیب های کوچک، شما در خطر آسیب های نخاعی باشید.

همچنین بخوانید: بهترین دکتر کمر درد در تهران کیست؟

آیا ضایعه نخاعی قابل درمان است؟

یکی از سوال هایی که به طور مکرر از ما پرسیده می شود این است که آیا امکان درمان آسیب های نخاعی وجود دارد؟ نمی توان برای پاسخ این سوال جوابی کامل ارائه داد؛ اما بسیاری از تحقیقات نشان داده است که می توان انتظار داشت بهبودی کمی پس از درمان ایجاد شود.

عموما آسیب هایی که با قطع کامل نخاع همراه نباشند، گزینه بهتری برای درمان می باشند که البته این موضوع نیز وابسته به درجات آسیب می باشد. اما به طور کلی می توان گفت در بسیاری از بیماران مقداری از بهبود تورم در نخاع باعث برگشتن عملکرد اعصاب قطع نشده می گردد.

اگر یک نتیجه گیری از روند درمان بخواهیم داشته باشیم، پس از درمان مقداری از قدرت های حرکتی و حسی در بیمار برگشت دارد. اما این مقدار وابسته به عوامل مختلفی می باشد که در بیماران مختلف با یکدیگر متفاوت است اما تا حدودی قابل پیش بینی است.

البته نمی توان گفت سرعت بهبودی سریع است، در بسیاری موارد حتی سال ها طول کشیده است تا کمی از ادارک حسی در بیمار به طور مجدد ایجاد شود.

بیشتر بخوانید: روش های درمان تنگی کانال نخاعی

گزینه های درمانی برای آسیب های نخاعی چیست؟

درمان ضایعه نخاعی

عموما بیمارانی که دچار ضایعه نخاعی می شوند به درمان های مکمل دیگری احتیاج پیدا می کنند، این درمان ها شامل موارد زیر می باشد:

• درمان‌های اورژانسی جهت جلوگیری از آسیب بیشتر و انجام اقدامات پزشکی اولیه (مثلاً حفظ تهویه و جریان خون مناسب)
• جراحی در مواردی که لازم باشد (مثلاً ثابت کردن قطعات شکسته)
• درمان‌های دارویی
• درمان اختلالات مثانه و روده
• مراقبت پوستی جهت پیشگیری از ایجاد زخم بستر
• درمان توانبخشی در اولین فرصتی که توسط پزشک تعیین می‌شود.
• تحرک و فعالیت به وسیله تجهیزات کمکی همچون پاراپودیوم ،تجهیزات ارتوپد فنی و … جهت جلوگیری از تحلیل رفتن عظلات.
• گاهی درمان روانپزشکی و مشاوره روانشناسی در بعضی از بیماران لازم است.

البته در حال حاضر هیچ گونه درمان قطعی برای این عارضه معرفی نشده است، با اینکه بسیاری از پزشکان در حال تحقیق بر روی این مسئله هستند، اما بازهم نتیجه ای حاصل نشده است. اما برخی از کار ها وجود دارد که انجام دادن آن ها موجب می شود تا شما کمی در روند درمان بهبود داشته باشید. این موارد به شرح زیر می باشد:

اقدامات اورژانسی

یکی از کارهایی که تاثیر بسیاری در خصوص آسیب های نخاعی دارد مربوط به اقدامات اورژانسی می باشد، یعنی زمانی که طی حادثه ای فرد دچار آسیب دیدگی می شود، اگر در همان لحظه پرسنل اورژانس اقدامات محافظه کارانه لازم را انجام بدهند می توان امید داشت که مقداری از آسیب دیدگی های فرد کم می شود.

ساده ترین کاری که آن ها باید انجام بدهند این است که ستون فقرات بیمار را در حالتی صاف قرار بدهند و بدون اتلاف وقت سریعا بیمار به بیمارستان منتقل شود.

دارو

دارو درمانی گزینه ای می باشد که معمولا برای تمامی بیماران تجویز می شود. به طور مثال معمولا دارویی که جهت درمان ضایعه نخاعی حاد استفاده می‌شود متیل پردنیزولون داخل وریدی است.

در صورتی که طی ۸ ساعت اولیه آسیب دیدگی، این تزریق انجام شود می توان امید داشت که میزان آسیب دیدگی فرد بسیار کم خواهد بود. البته در نظر داشته باشید که این دارو به طور کامل موجب درمان نمی شود اما با کم کردن سلول های عصبی و کم شدن میزان التهاب موجب بهبودی نسبی می شود.

به صورت کلی دارو ها معمولا جهت کنترل برخی از تاثیرات ناشی از ضایعه نخاعی استفاده می‌ شوند. دارو های مسکن و کنترل کننده اسپاسم عضلانی، کنترل کننده مثانه و روده و عملکرد جنسی در چنین شرایطی به بیماران قطع نخاع تجویز می‌ شود که البته باز هم باید در ابتدا شرایط بیمار مورد بررسی قرار بگیرد.

استفاده از تثبیت کننده ها

بهتر است به جهت جلوگیری از آسیب های شدید تر شما از تثبیت کننده های کمر و گردن استفاده کنید، استفاده از بریس های مخصوص موجب می شود تا فشار مضاعفی به نخاع کمری و گردن وارد نشود و این گونه روند بهبودی راحت تری خواهید داشت.

جراحی

معمولا زمانی از جراحی استفاده می شود که نیاز باشد استخوان های شکسته، اشیای خارجی، فتق دیسک یا مهره های شکسته را از کمر خارج کرد. البته در برخی موارد نیز از جراحی به جهت ثابت نگه داشتن ستون فقرات و پیشگیری از تغییر شکل ناحیه کمری استفاده می کنند.

داشتن درمان مداوم

همان طور که تا اینجا مطالعه کردید، ضایعه نخاعی جزو مواردی می باشد که به راحتی نمی توان آن را درمان کرد، بنابراین لازم است شما به صورت مستمر تحت درمان باشید.

در طی این بیماری ممکن است شما به عارضه های دیگری نظیر افت سلامت، انقباض عضلات، زخم، مشکلات روده و مثانه، عفونت‌های دستگاه تنفسی و لخته شدن خون و … نیز دچار شوید. بنابراین لازم است که به طور مرتب تحت درمان باشید.

کلام آخر

در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با ضایعه نخاعی و دیگر جزئیات مربوط به آن آشنا نماییم. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان به این عارضه دچار شده است باید بدانید که نباید انتظار داشته باشید روند بهبودی سریعا حاصل شود، بلکه باید به طور مرتب تحت درمان باشید تا بتوانید انتظار بهبودی داشته باشید.

تنگی کانال نخاعی جزو بیماری هایی می باشد که عموما در اثر دژنراتیو ستون فقرات ایجاد می شود، این موضوع سبب شده است تا این بیماری بیشتر در افراد بالای 50 سال دیده شود. خوشبختانه در صورتی که شدت این بیماری زیاد نباشد می توان بدون عمل جراحی و با تغییر در سبک فعالیت های روزانه و حرکات اصلاحی آن را بهبود کرد. در این مطلب از کلینیک خانه درد ما قصد داریم تا در خصوص ورزش برای تنگی کانال نخاعی صحبت کنیم و موثرترین حرکات را به شما معرفی کنیم.

منظور از تنگی کانال نخاع چیست؟

تنگی کانال نخاعی

تنگی کانال نخاع (spinal stenosis) یک بیماری مربوط به ستون فقرات است که زمانی ایجاد می شود که کانال نخاع یا سایر مسیر های عصبی به دلیل جابجایی مهره های کمر تنگ شوند. عموما این بیماری روند بسیار آهسته ای دارد زیر آناتومی ستون ففرات با گذر زمان دچار تغییرات می شوند و همین مورد سبب شده است تا در جوانان بسیار کم دیده شود.

موردی که باید به آن توجه داشته باید این است که این بیماری همیشه با علائم همراه نمی باشد و تنها چیزی که شما را متوجه آن می کند درد و مشکلات حرکتی است که احساس می کنید.

با تنگ شدن بخش کانال های نخاعی فشار بسیار زیادی به سیستم های عصبی وارد می شود و موجب درد در قسمت های پاها و کمر می شود.

اگرچه با کمک جراحی تنگی کانال نخاعی می توان این عارضه را به خوبی درمان کرد، اما معمولا پزشکان در ابتدا سایر روش های درمانی را توصیه می کنند که در ادامه بیشتر در خصوص آن ها صحبت می کنیم.

همچنین در خصوصی که انتخاب شما جراحی باشد مقاله هزینه و تعرفه های عمل جراحی دیسک کمر می تواند برایتان مفید باشد.

علائم ظاهری تنگی کانال نخاعی

• احساس درد در ناحیه کمر
• خواب رفتن پاها
• سوزن سوزن شدن پاها
• گرفتگی عضلات تحتانی
• از دست دادن احساس پا
• ضعف عضلانی
• از دست دادن قدرت تکان دادن پاها

آمورش بهترین حرکات ورزش برای تنگی کانال نخاعی که در خانه قابل انجام است

در همین ابتدا بیان کنیم که تمامی حرکات ورزشی را باید با مشورت با پزشک متخصص ستون فقرات و به طور صحیح انجام دهید.

حالت گربه

حرکت گربه

برای انجام این حرکت باید دست و زانو های خود را بر روی سطح زمین قرار دهید و در همان حالت در حالی که نفس می کشید پشت خود را قوس کنید، نگاهتان به سمت سقف و بالا باشد و گردن خود را بکشید.

طی 10 ثانیه در این حرکت باقی بمانید و سپس سر و چانه را به سمت سینه ببرید و در همین حین شکمتان را به سمت بالا بکشید. حرکات شما باید به گونه باشید که پشتتان را همانند گربه کشش دهید و گرد کنید. 10 ثانیه نیز در این حرکت باقی بمانید.

زانو به سمت قفسه سینه

در حالت پشت دراز بکشید، زانو هایتان را خم کنید و کف پایتان را بر زمین بگذارید، نفس بکشید و در حین بازدم یک زانوی خود را به سمت سینه بیاورید و برای 10 ثانیه در این حالت باقی بمانید.

سپس پاهی خود را در حالت اول قرار دهید و این حرکت را با پای دیگر انجام دهید. پس از آن این حرکت را با هر دو پای خود انجام دهید.

در صورتی که احساس کردید سختتان است می توانید یه یک حولخ در پشت ران خود قرار دهید و پای خود را به کمک آن بلند کنید.

همچنین بخوانید: چه ورزش و فعالیت هایی برای دیسک کمر مضر است؟

کشیدن پایین کمر

روی پاهای خود قرار بگیرید و دست هایتان را بالای سر بگذارید، در همین حین زمانی که پشتتان قوس است، بدون این که دردی احساس کنید دست هایتان را به عقب ببرید. برای مدت یک دقیقه در این حالت باقی بمانید و سپس به حالت اولیه برگردید.

توصیه می شود 10 بار این حرکت را تکرار کنید، اما دقت داشته باشید که فشار زیادی به ستون فقرات وارد نشود.

حرکت پل

حرکت ورزشی پل

این حرکت نیز معمولا برای ستون فقرات بسیار توصیه می شود، برای انجام آن بر روی زمین دراز بکشید، زانوهایتان را خم کنید و کف پاهایتان را به صورت کاملا صاف بر روی زمین بگذارید.

دست هایتان را بر اطراف خود قرار دهید و کف دستتان را بر روی زمین بگذارید. در این زمان در حالی که بازدم انجام می دهید، باسن خود را از روی زمین بلند کنید و فشاری رو به بالا ایجاد کنید.

این حرکت را به مدت 30 ثانیه انجام دهید و پس از آن مجدد به حالت اولیه باز گردید.

آزاد کردن پایین کمر

به پشت خود دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید، کف پای خود را بر روی زمین بگذارید، عضلات شکم را منقبض کنید . قسمت هایی انتهاییی شکم خود را بر روی زمین بگذارید. طی مدت زمان پنج تا ده ثانیه در این حالت باقی بمانید و سپس به حالت اولیه بازگردید.

دقت داشته باشید که حتما باید در حین انجام این حرکات نقس بکشید.

نحوه خوابیدن تنگی کانال نخاعی

به صورت کلی بهترین روش خوابیدن برای بیمارانی که به تنگی کانال نخاعی دچار هستند، روشی می باشد که بیشترین احساس راحتی را در آن داشته باشید. شما باید به حالتی دراز بکشید که کم ترین فشار به کمر وارد شود. از جمله: خوابیدن به پهلو و خوابیدن کمر

اما بدترین نوع خوابیدنی که شما می توانید داشته باشید این است که بر روی شکم قرار بگیرید. در این حالت عضلات شکم و کمر شما ضعیف می شوند و به هیچ عنوان توصیه نمی شود.

آیا پیاده روی برای تنگی کانال نخاع ضرر دارد؟

پیاده روی برای تنگی کانال نخاع ضرر دارد

خیر پیاده روی در صورتی که بر روی یک سطج صاف و بدون شیب باشید نه تنها ضرری ندارد بلکه به عنوان یک روش مکمل درمانی نیز شناخته می شود.

به جهت این که شما ضرر این روش ها را بر روی کمر کنترل کنید، باید سرعت و قدم های خود را محافظت شده بردارید. بهترین حالتی که توسط پزشکان برای پیاده روی توصیه می شود روزانه 30 دقیقه است که آن را هم می توانید بر روی تردمیل انجام دهید و هم فضای آزاد.

با این حال در صورتی که طی انجام پیاده روی احساس درد کردید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

آب درمانی برای تنگی کانال نخاعی

علاوه بر ورزش برای تنگی کانال نخاعی که در بالا در خصوص آن ها صحبت کردیم؛ آب درمانی دیسک کمر نیز جزو روش های درمانی غیرتهاجمی می باشد که افراد مبتلا به این بیماری می توانند آن را انجام دهند.

تمرین به کمک آب یکی از روش هایی می باشد که همواره پزشکان متخصص آن را توصیه می کنند. دلیل این موضوع در این است که آب فشار وارد شده بر روی مفاصل و ماهیچه ها را کاهش می دهد و در عین حال امکان انجام حرکات کششی را فراهم می کند.

این گونه بافت های عضلات تقویت می شود و انعطاف پذیری شما بالا می رود. همچنین شما این امکان را دارید که آب درمان درد خود را تسکین دهید.

بهترین درمان خانگی برای تنگی کانال کمر

بهترین درمان خانگی برای تنگی کانال کمر

در آخر اگر بخواهیم در خصوص بهترین درمان های خانگی برای تنگی کانال نخاعی اشاره کنیم، باید به مواردی همچون:

اوزون تراپی

استفاده از گاز اوزون در بسیاری از موارد موجب باز شدن کانال و کم شدن علائم و درد در فرد بیمار می شود. اما دقت داشته باشید که شما باید اوزون درمانی را زیر نظر پزشک متخصص انجام دهید تا نتیجه مطلوبی به دست آید.

طب سوزنی

این روش درمانی با تحریک مکان های خاصی از پوست با سوزن هایی نازک ، محکم و فلزی در پوست استفاده می شود.

لیزر درمانی

به تازگی لیزر های پیشرفته ای آمده است که به کمک آن ها می توان میزان تورم در کانال نخاعی را کاهش داد و در نهایت موجب باز شدن این کانال ها می شوند.

درمان گیاهی تنگی کانال نخاعی

در طی این درمان باید از عسل، سیاهدانه و سرکه استفاده کنید؛ به این صورت که تمامی موارد گفته شده را مخلوط کنید و سپس با خمیر به دست آمده کمر و پاها را ماساژ دهید.

کلام آخر

خب، مقاله به پایان رسید امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد و توانسته باشیم شما را به خوبی با ورزش برای تنگی کانال نخاعی و سایر روش های درمان موثر و تاثیر گذار آشنا نماییم. در صورت داشتن هرگونه سوال در این زمینه در قسمت نظرات برای ما بیان کنید تا توسط تیم کلینک خانه درد بهترین پاسخ به شما ارائه شود.