جراحی لامینکتومی چیست و چگونه انجام میشود
جراحی لامینکتومی چیست و به چه افرادی توصیه می شود؟ مراقبت های بعد از عمل لامینکتومی به چه صورت است؟ آیا این جراجی دارای عوارض است؟
در این مطلب از سایت کلینیک خانه درد قصد داریم تا به صورت کامل در خصوص این جراحی صحبت کنیم و به بررسی پاسخ سوالات شما در مورد آن بپردازیم. بنابراین اگر به دنبال اطلاعات بیشتری در خصوص این روش جراحی هستید حتما تا انتها این مطلب همراه ما باشید.
آناتومی کاربردی
به جهت درک بهتر شما از این عمل جراحی، لازم است که در ابتدا با آناتومی مهره های کمر آشنا شوید. در حالت کلی ستون فقرات از روی هم قرار گرفتن مهره ها تشکیل شده است که دارای حالتی استوانه و کم ارتفاع است. به این صورت که به پشت جسم مهره یک حلقه استخوانی متصل شده که نخاع را در جای خود قرار داده و از آن محافظت می کند.
این حلقه تشکیل شده از چهار تیغه استخوانی می باشد، دو تیغه که از پشت جسم مهره بیرون می زنند را پدیکول می گویند و سپس از بخش انتهایی پشتی پدیکل دو تیغه دیگر خارج شده است که به طرف هم می روند تا بهم متصل شوند. به این تیغه لامینا گفته می شود.
از محل اتصال پیدکل و لامینا دو زائده استخوانی خارج شده است، یکی از این زائده ها که به سمت خارج رفته است به آن زائده عرضی مهره Transverse process میگویند و یک زائده دیگر به نام زائده مفصلی Articular process که مفاصل فاست را می سازند.
در محل اتصال دو لامینا در پشت حلقه های استخوانی، یک زائده دیگر موجود است که به پشت می رود و به آن زائده خاری یا زائده شوکی گفته می شود. دو پدیکول نیمه جلویی و دو لامینا نیمه پشتی حلقه استخوانی محافظ نخاع را میسازند.
این جراحی توسط بهترین متخصص ستون فقرات انجام می شود و دارای مراحلی است که در ادامه به صورت دقیق برایتان آورده ایم.
در حین جراحی چه اتفاقی می افتد؟
لامینکتومی یکی از انواع جراحی ستون فقرات است که معمولاً 1 تا 3 ساعت طول می کشد که شامل مراحل زیر می باشد:
مرحله 1: اولین کاری که انجام می شود مربوط به آماده کردن بیمار است. معمولا شما پشت دراز می کشید و اقدامات لازم جهت بیهوشی انجام می شود.
مرحله 2: یک برش پوستی در وسط کمر و روی مهره های مناسب ایجاد می شود. طول این برش بستگی به تعداد لامینکتومی دارد. ماهیچه های قوی پشت از وسط شکافته شده و به هر طرف حرکت می کنند و لایه هر مهره را آشکار می کند.
مرحله 3: هنگامی که استخوان در معرض دید قرار گرفت، برای تأیید محل مهره از اشعه ایکس عکسبرداری می شود.
پس از آن جراح فرآیند خاردار استخوانی را برمی دارد. در مرحله بعد، لامینای استخوانی با مته یا ابزارهای استخوان گیر برداشته می شود. لیگامنتوم فلاووم ضخیم شده که لایه های مهره زیرین را به مهره بالا متصل می کند برداشته می شود. این کار برای هر مهره آسیب دیده تکرار می شود.
مرحله 4: برداشتن فشار نخاع
پس از برداشتن لایه و لیگامنتوم فلاووم، پوشش محافظ نخاع (دورا ماتر) قابل مشاهده است. جراح می تواند به آرامی کیسه محافظ نخاع و ریشه عصبی را جمع کند تا خارهای استخوانی و رباط ضخیم شده را از بین ببرد.
مرحله 5: فشار دادن عصب نخاعی
مفاصل فاست که مستقیماً روی ریشه‌های عصبی قرار دارند، ممکن است برای دادن فضای بیشتری به ریشه‌های عصبی بریده شوند این مانور که فورامینوتومی نامیده می شود، سوراخ عصبی (جایی که اعصاب نخاعی از کانال نخاع خارج می شوند) را بزرگ می کند. اگر فتق دیسک باعث فشرده سازی شود، جراح دیسککتومی را انجام می دهد.
مرحله 6: فیوژن (در صورت لزوم)
اگر ناپایداری ستون فقرات دارید یا چندین مهره را لامینکتومی کرده اید، ممکن است فیوژن انجام شود. فیوژن اتصال دو مهره با پیوند استخوانی است که با سخت افزارهایی مانند صفحات، میله ها، قلاب ها، پیچ های پدیکول یا قفس به هم متصل می شوند.
مرحله 7: بستن
برش های عضلانی و پوست با بخیه به هم دوخته می شوند و کار جراح تموم می شود.
آیا لامینکتومی می تواند تنگی نخاع را درمان کند؟
بله، جراح ستون فقرات شما ممکن است جراحی لامینکتومی را برای درمان تنگی ستون فقرات در نظر بگیرد . منظور از تنگی باریک شدن تدریجی کانال نخاعی (تونلی که توسط استخوان‌های ستون فقرات ایجاد میشود، جایی که طناب نخاعی از آن عبور می‌کند) است.
فضای باریک، ریشه های عصبی و نخاع را شلوغ می کند، که ممکن است باعث درد شدید شود یا حرکت را به روش های خاصی دشوار کند. نگی ستون فقرات اغلب با بالا رفتن سن، زمانی که بافت‌های ستون فقرات به تدریج در طول زمان فرسوده میشوند، اتفاق می‌افتد.
از علائم رایج این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد هنگام راه رفتن یا خم شدن.
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن در نزدیکی پاها، کشاله ران یا کمر.
- مشکلات مثانه یا روده (که کمتر رایج است اما می تواند جدی باشد).
آیا لامینکتومی می تواند فتق دیسک را درمان کند؟
بله، جراحان ستون فقرات معمولاً نوع خاصی از لامینکتومی را برای درمان فتق دیسک انجام می دهند.
دیسک های بین مهره ای بالشتک های نرم و انعطاف پذیری بین استخوان های پشتی (مهره ها) هستند که ضربه گیر ستون فقرات هستند. فتق دیسک زمانی اتفاق می‌افتد که بخش داخلی نرم دیسک به بیرون از پوشش فیبری خارجی فشار داده شود. سپس مواد دیسک اکسترود شده می تواند به عصب نخاعی یا طناب نخاعی فشار وارد کند و منجر به یک مشکل جدی شود.
فتق دیسک می تواند بسیار دردناک باشد بنابراین در صورتی که برای درمان این گزینه برای شما تجویز شده است حتما آن را انجام دهید.
همچنین بخوانید: بالا رفتن از پله بعد از عمل دیسک کمر
مراقبت های بعد از عمل لامینکتومی
زمانی که پس از عمل به هوش می آید، فشار خون، ضربان قلب و تنفس شما کنترل می شود و درد شما برطرف می شود. پس از بیدار شدن به یک اتاق معمولی منتقل خواهید شد که در آن سطح فعالیت خود را افزایش خواهید داد (نشستن روی صندلی، راه رفتن و ..) در این جا مشخص می شود که آیا احتیاجی به استفاده از بریس دارید یا نه.
ظرف 1 تا 2 روز از بیمارستان مرخص می شوید و دستورالعمل ترخیص داده می شود. دقت کنید حتماً یک نفر در خانه داشته باشید که در 24 تا 48 ساعت اول به شما کمک کند.
دستورالعمل های مراقبت در منزل جراح را به مدت 2 هفته پس از جراحی یا تا زمان ملاقات بعدی خود دنبال کنید. به طور کلی رعایت نکات زیر توصیه می شود:
محدودیت هایی که دارید:
- از خم شدن یا چرخاندن کمر خودداری کنید.
- چیزی سنگین تر از 5 کیلو بلند نکنید.
- پرهیز از نوع فعالیت شدیدی از جمله کار در حیاط، کارهای خانه و رابطه جنسی.
- 2 تا 3 روز اول یا هنگام مصرف داروهای مسکن یا شل کننده های عضلانی رانندگی نکنید. اگر درد شما به خوبی کنترل شود، می توانید رانندگی کنید.
- الکل ننوشید خون را رقیق می کند و خطر خونریزی را افزایش می دهد. همچنین الکل را با داروهای ضد درد مخلوط نکنید.
- فعالیت
- محل بخیه خود را 3 تا 4 بار در روز به مدت 15 تا 20 دقیقه یخ بگذارید تا درد و تورم کاهش یابد.
- بیش از یک ساعت در یک وضعیت ننشینید یا دراز نکشید مگر اینکه خواب باشید. سفتی منجر به درد بیشتر می شود.
- هر 3 تا 4 ساعت یکبار 5-10 دقیقه بلند شوید و پیاده روی کنید. تا جایی که می توانید به تدریج راه رفتن را افزایش دهید.
خطرات یا عوارض احتمالی لامینکتومی چیست؟
عوارض احتمالی لامینکتومی عبارتند از:
- خون ریزی
- عفونت
- مشکلات پزشکی یا بیهوشی
- لخته های خون
- آسیب عصبی
- نشت مایع نخاعی
- مشکلات روده یا مثانه (بی اختیاری
- تشدید کمردرد
درد بعد از عمل
شما ممکن است در همان روز جراحی به خانه بروید یا یک تا دو روز در بیمارستان بمانید (اگر جراحی شما به صورت باز انجام شده باشد ، ممکن است بستری شدن در بیمارستان طولانی تر باشد).
همان طور که می دانید این عمل جزو جراحی هایی است که روش های متعددی برای آن وجود دارد. جراحان می توانند لامینکتومی را با استفاده از برش های بزرگ (جراحی باز) یا برش های کوچک با ابزارهای تخصصی یا همان جراحی ستون فقرات کم تهاجمی انجام دعند. اگر پزشک شما از تکنیک های کم تهاجمی برای انجام لامینکتومی استفاده کند، ممکن است زودتر به خانه بروید یا بعد از جراحی درد کمتری داشته باشید.
قبل از رفتن به خانه، پرستاران به شما کمک می‌کند تا هر گونه ناراحتی را مدیریت کنید. آن ها به شما همچنین توضیح می دهد که چه زمانی و چگونه باید از رختخواب خارج شوید و بعد از جراحی شروع به حرکت کنید. همچنین لازم است با یک فیزیوتراپیست ملاقات داشته باشید تا به شما آموزش دهد که از چه زمانی می توانید فعالیت های خود را شروع کنید.
بیشتر بخوانید: هزینه و تعرفه های عمل جراحی دیسک کمر
زمان بهبودی پس از جراحی لامینکتومی
میزان سرعت بهبودی در هر شخص نسبت به دیگری متفاوت است و نمی توان انتظار داشت که تمامی بیماران شبیه به هم باشند زیرا وضعیت بدنی افراد با هم متفاوت است. به سرعت کلی توصیه می شود تا استراحت داشته باشید و تا جایی که می توانید از فعالیت های شدید خودداری کنید، تا جایی که ممکن است فشاری به کمر وارد نشود و در حالت مناسب باشید.
یکی از مهم ترین کارهایی که موجب می شود روند بهبودی در شما سریع تر طی شود و در زمان مناسب تری بتوانید به کار های خود بازگردید، این است که تمامی دستور العمل های پزشک را به خوبی دنبال کنید.
جراح شما بهتر از هر شخص دیگری از وضعیت بدنی شما آگاه است و قطعا نکاتی که به شما توصیه می شود مهم است، بنابراین اگر می خواهید در زمان سریع تری سرپا شوید نسبت به انجام نکات مراقبتی دقت داشته باشید.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
در مورد هر گونه علائمی که پس از جراحی شما را نگران می کند، با پزشک خود تماس بگیرید اما در این میان به علائم احتمالی عفونت یا عوارض جدی تر توجه ویژه ای داشته باشید.
البته که برخی علائم پس از جراحی طبیعی است و جایی برای نگرانی ندارد، اما برخی موارد دیگر وجود دارد که در صورت بروز باید سریعا نزد پزشک خود مراجعه کنید تا وضعیت شما بررسی شود، این موارد شامل:
- قرمزی، تورم یا بوی بد در نزدیکی محل برش.
- تورم یا حساسیت پا.
- تشدید درد در نزدیکی محل برش، شانه یا شکم.
- تب
- مشکل در تنفس یا بلع.
- سرگیجه
- مشکلات کنترل روده یا مثانه
امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد و توانسته باشیم شما را به خوبی با جراحی لامینکتومی آشنا نماییم. در صورت داشتن هرگونه سوال در این زمینه در بخش نظرات برای ما بیان کنید.
