علائم نکروز یا بافت مردگی چیست و چگونه درمان میشود؟
نکروز یا بافت مردگی چیست؟ یک اصطلاح پزشکی برای زمانی است که سلول یا بافت بدن پیش از موعد می میرد. مرگ بافت زنده زمانی اتفاق می افتد که جریان خون به بافت متوقف شود که معمولاً ناشی از آسیب، تروما یا بیماری است.
این بیماری معمولا در بافت های استخوان ایجاد می شود و علت اصلی آن خون رسانی ضعیف در بدن است، بیشترین قسمت بدن که درگیر آن می شود استخوان های بالای ران است، اما این موضوع به این معنی نیست که دیگر استخوان ها درگیر نمی شوند، بلکه می تواند در هر یک از دیگر قسمت های بدن اعم از استخوان های فک، دست، آرنج، شانه و … نیز ایجاد شود.
در این مطلب از سایت کلینیک خانه درد قصد داریم بررسی نماییم که چه چیزی موجب بروز این بیماری می شود؟ علائم آن چیست و در صورت ایجاد چگونه می توان برای درمان اقدام کرد؟ بنابراین اگر شما یا یکی از اطرافیانتان به این آسیب دچار است و می خواهید اطلاعات بیشتری در خصوص آن به دست آوریئ حتما تا انتها این مطلب همراه ما باشید.
نکروز چیست؟
علائم نکروز چیست
نکروز مرگ سلولی غیرقابل کنترل است، برگشت ناپذیر است و منجر به تورم تمام قسمت های سلولی می شود. سلول در نهایت پاره می شود و محتویات داخل سلولی را به بافت اطراف می ریزد که منجر به آسیب بافت می شود.
در این میان تفاوت بین انفارکتوس و نکروز می تواند گیج کننده باشد زیرا به نظر شبیه هستند. انفارکتوس به معنای کمبود خون به سلول ها است. که می تواند ناشی از انسداد شریان، فشرده سازی مکانیکی یا انقباض عروق باشد.
یکی از علائم انفارکتوس معمولاً درد است. با این حال، علائم دیگر بسته به منطقه ای که این انفارکتوس در آن رخ می دهد متفاوت است، مانند حمله قلبی، سکته مغزی و از دست دادن حرکت نخاع.
علائم بیماری نکروز
در صورتی که شما هر یک از این علائم را تجربه کردید لازم است که در سریع ترین زمان برای درمان نزد پزشک مراجعه نمایید.
علائم و نشانه های نکروز می تواند نسبت به محل آن متفاوت باشد. به طور کلی، علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد
- تیرگی، تغییر رنگ به بنفش چند ساعت پس از مرگ بافت رخ می دهد
- خنکی ناشی از کمبود خون
- بی حسی
- از دست دادن حس
- احساس غیر طبیعی، مانند سوزش، سوزن سوزن شدن
- تغییر رنگ پوست، قرمز، سفید یا سیاه
- تاول های پر از خون یا مایع شفاف
چه عواملی باعث نکروز می شود؟
علت بیماری نکروز
نکروز یک حالت غیر طبیعی است که در نتیجه آسیب به سلول ایجاد می شود، ایت آسیب می تواند خارجی یا داخلی باشد. شایع ترین آسیب های سلولی عبارتند از:
- هیپوکسی: به معنای کمبود اکسیژن به سلول است. علل عبارتند از شوک ، و نارسایی تنفسی
- عوامل فیزیکی: این مورد به معنای آسیب خارجی است، مانند ضربه، یا دمای شدید، مانند سرمازدگی، قرار گرفتن در معرض تشعشع یا شوک الکتریکی.
- عوامل شیمیایی: این می تواند شامل سم، قرار گرفتن در معرض شغلی، سمیت دارویی باشد.
- عوامل بیولوژیکی: شامل باکتری ها، ویروس ها یا قارچ ها می شود.
- واکنش ایمونولوژیک: نکروز ممکن است از یک پاسخ خود ایمنی ایجاد شود.
دیگر دلایل این بیماری شامل:
- استفاده بیش از اندازه مشروبات الکلی
- بیماری های مادرزادی
- شکستگی
- ضرب دیدگی استخوان ها
- در رفتگی مفاصل
- آسیب دیدگی عروق خونی
- استفاده طولانی مدت از داروهایی مانند کورتیکواستروئیده
- مبتلا بودن به بیماریهای خونی
- مبتلا بودن به آرتریت روماتوئید، لوپوس و…
انواع مختلف نکروز چیست؟
از بین رفتن بافت های سلولی
انواع مختلفی از نکروز وجود دارد، که شامل موارد زیر می باشد:
انعقادی: در این مدل سلول های مرده تا چند روز پس از مرگ همچنان زنده هستند و علائی از خود نشان نمی دهند. کمبود جریان خون و اکسیژن از دلایل این گزینه هستند.
مایع زا: این نوع معمولاً با عفونت ها و آسیب های مغزی همراه است، به دلیل تشکیل چرک به رنگ زرد کرم در می آیند.
موردی: در این گزینه سلول های مرده سفید و نرم به نظر می آیند.
نکروز چربی: این معمولاً با التهابی همراه است که بر بافت هایی مانند بافت سینه تأثیر می گذارد. در این مدل سلول های آُسیب دیده آنزیم ها را آزاد می کنند و موجب می شوند که به مایع تبدیل شوند. سلول های مایع با کلسیم ترکیب می شوند و رسوبات گچی و سفید رنگی روی سلول ها ایجاد می کنند
نکروز فیبرینوئید: معمولاً با آسیب عروقی مانند ویروس ها همراه است. سلول های مرده صورتی رنگ به نظر می آیند و فاقد ساختار هستند. این مورد زمانی ایجاد می شود که بیماری خود ایمنی داشته باشید که عفونت موجب آسیب به رگ های خونی شده باشد.
نکروز گانگرنی: معمولاً با اندام تحتانی همراه است و ظاهری سیاه و پوسیده دارد. فقدان جریان یافتن خون در پاها یکی از دلایل این نکروز است.
محل های شایع نکروز در بدن
نکروز یک وضعیت پاتولوژیک است که در آن بافت‌های بدن به مرور زمان تخریب و مرده می‌شوند. این وضعیت ممکن است در انواع و مکان‌های مختلفی رخ دهد. در ادامه، انواع نکروز را که بر اساس مکان و عوامل مختلف تقسیم می‌شوند، برای شما توضیح می‌دهم:
1- نکروز استخوانی چیست؟
نکروز استخوانی به مرگ بافت استخوانی اشاره دارد که ممکن است به دلیل کاهش تامین خون به استخوان‌ها رخ دهد. این مسئله معمولاً در مفاصل استخوانی مانند مفاصل کمر، ران، و شانه اتفاق می‌افتد.
عوامل عامل به نکروز استخوانی چیست؟
این نوع نکروز ممکن است به دلیل عواملی مانند آسیب‌های مکانیکی، عفونت‌ها، مصرف بلندمدت استروئیدها یا اختلالات در تامین خون به استخوان‌ها ایجاد شود.
2- نکروز پوستی چیست؟
نکروز پوستی به مرگ بافت پوست اشاره دارد. ممکن است به عنوان نتیجه‌ای از عواملی مانند عفونت‌ها، آسیب‌های پوستی، یا کاهش تامین خون به پوست رخ دهد. این مسئله معمولاً با تغییرات در رنگ و بافت پوست همراه است.
3- نکروز استخوان طولانی
این نوع نکروز معمولاً به استخوان‌های طولانی مثل فمور (ران) و تیبیا (ساق پا) ارتباط دارد. این مسئله ممکن است ناشی از کم‌آبی و کاهش تامین خون به استخوان‌ها باشد.
4- نکروز مغزی چیست؟
در این نوع نکروز، بافت مغز استخوان (مغز استخوان) تحت تاثیر قرار می‌گیرد. این مسئله ممکن است به دلیل کم‌آبی یا عوامل دیگری که تامین خون به مغز استخوان را مختل کنند، اتفاق بیافتد.
5- نکروز مفصلی چیست؟
نکروز مفصلی به وضعیتی اشاره دارد که ممکن است در مفاصل بدن رخ دهد. این وضعیت معمولاً با کاهش تامین خون به مفصل و تخریب بافت مفصلی ایجاد میشود.
6- نکروز گونه‌ای چیست؟
در این نوع نکروز، بافت‌های مختلف در محدوده مشخصی از بدن تخریب می‌شوند. این می‌تواند به عنوان یک عوارض ناشی از مشکلات عروقی یا دیگر مشکلات پزشکی رخ دهد.
همچنین، ممکن است نکروز بر اساس مکان نیز تقسیم‌بندی شود، مانند نکروز استخوانی کمر، نکروز ران، یا نکروز شانه. در هر صورت، تشخیص و درمان زودرس نکروز اهمیت دارد تا عوارض جدی پیشگیری شود.
آیا نکروز ارتباطی با پزشک ارتوپد دارد؟
بله، بیماری نکروز می‌تواند ارتباطی با پزشکان ارتوپدی داشته باشد، به خصوص اگر نکروز در بافت‌های استخوانی و مفاصل رخ داده باشد. پزشکان ارتوپدی تخصص دارند در تشخیص و مدیریت بیماری‌ها و مشکلات مرتبط با سیستم اسکلتی انسان، اعم از استخوان‌ها، مفاصل، عضلات و بافت‌های اطراف.
اگر نکروز به عنوان یک مشکل استخوانی یا مفصلی دیده شود، متخصص ارتوپدی ممکن است به تشخیص نکروز و تجویز درمانهای مرتبط با آن بپردازد. این درمان‌ها ممکن است شامل جراحی برای حذف بافت‌های نکروز شده و بازسازی بافت‌های سالم باشد.
بنابراین، اگر علائم نکروز در مفاصل یا استخوان‌ها را تجربه می‌کنید یا مشکوک به وجود نکروز در این مناطق هستید، می‌توانید به پزشک ارتوپدی مراجعه کنید تا تشخیص دقیق تری دریافت کنید و برای درمان مناسب اقدام کنید.
چه زمانی باید با پزشک تماس گرفت؟
میزان انتشار نکروز به سلامت فرد مبتلا به نکروز بستگی دارد. در یک فرد سالم، نکروز می تواند کند رشد کند. با این حال، اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، نکروز ممکن است سریعتر گسترش یابد .
یکی از سوالاتی که برای بسیاری از افراد مبتلا به این عارضه ایجاد می شود این است که آیا کشنده است؟ در خصوص این پرسش باید بیان کنیم که اگر متوقف نشود، نکروز می تواند کشنده باشد. یکی از این نمونه ها قانقاریا است. بدون درمان، قانقاریا به پیشرفت بافت سالم ادامه خواهد داد و در نتیجه سلامت جان فرد به خطر می افتد.
اگر زخم یا آسیب بافتی دارید که بهبود نمی یابد و به تدریج بدتر می شود، با پزشک خود تماس بگیرید.
تشخیص زودهنگام و درمان کلیدی برای جلوگیری از بدتر شدن آسیب بسیار مفید است. به عنوان مثال، در مورد قانقاریا که یکی از بدترین آسیب های نکروزه، باید در اولین نشانه آسیب با پزشک خود مشورت کنید.
نکروز چگونه تشخیص داده می شود؟
راه های زیادی وجود دارد که پزشک شما می تواند نکروز یا عفونت های منجر به نکروز را تشخیص دهد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ارزیابی فیزیکی
- تجزیه و تحلیل خون
- تجزیه و تحلیل ادرار
- سی تی اسکن
- اشعه ایکس
- اسکن ام آر آی
- اسکن استخوان
- شمارش گلبول های سفید
درمان نکروز چیست؟
درمان بیماری نکروز
جراحی: شامل برداشتن بافت مرده با جراحی است که به عنوان دبریدمان شناخته می شود. بسته به شدت، این روش درمان ممکن است شامل برداشتن تکه های پوست یا قطع کامل اندام و عضو آسیب دیده باشد.
حذف شیمیایی: این شامل برداشتن بافت های نکروزه است. از عوامل آنزیمی پاک کننده مانند پروتئولیتیک، فیبرینولیتیک و کلاژنازها استفاده می شود. با این حال، محققان مواد دبریدینگ را برای زخم های به شدت عفونی توصیه نمی کنند.
عوامل فیزیکی: این شامل زخم هایی است که عوامل فیزیکی ایجاد کرده اند، مانند ضربه های فیزیکی یا سوختگی های شیمیایی. آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد التهابی می توانند زخم های ایجاد شده توسط عوامل فیزیکی را درمان کنند. این شامل تمیز نگه داشتن زخم برای جلوگیری از عفونت و نکروز بیشتر است.
عوامل شیمیایی و سمی: زخم های ناشی از این عوامل ممکن است نیاز به استفاده از درمان های سرکوب کننده سیستم ایمنی یا داروهای ضد التهابی داشته باشد.
نکات مهم پیشگیری از نکروز
- نکروز می تواند در هر قسمتی از بدن رخ دهد. برخی از انواع نکروز، مانند نکروز ناشی از سرما، بیشتر در اندام های انتهایی، مانند انگشتان دست و پا رخ می دهد. سایر انواع نکروز، مانند نکروز ناشی از بیماری عروقی، می تواند در هر قسمتی از بدن رخ دهد.
- نکروز می تواند به سرعت پیشرفت کند. اگر فکر می کنید ممکن است دچار نکروز شده باشید، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- درمان نکروز بسته به علت آن متفاوت است. در برخی موارد، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بافت مرده باشد. در سایر موارد، ممکن است بتوان از داروها یا درمان های دیگر برای درمان نکروز استفاده کرد.
در اینجا چند نکته برای کمک به جلوگیری از نکروز آورده شده است:
- از آسیب به بافت خود جلوگیری کنید. از ابزارهای تیز و داغ با احتیاط استفاده کنید و از فعالیت هایی که ممکن است باعث آسیب به بافت شما شود، خودداری کنید.
- از عفونت جلوگیری کنید. دستان خود را به طور مرتب بشویید و از تماس با افراد بیمار خودداری کنید.
- به طور منظم برای بیماری های زمینه ای خود تحت نظر پزشک باشید. برخی بیماری ها، مانند بیماری عروقی، می توانند خطر ابتلا به نکروز را افزایش دهند.
کلام آخر
بیماری نکروز یک مسئله جدی در علم پزشکی است که نیازمند تشخیص و درمان به موقع است. اطلاعات دقیق در مورد علل، علائم و روش‌های درمانی از اهمیت بالایی برخوردارند. در این مقاله، سعی شد تا یک معرفی کلی به بیماری نکروز ارائه شود.
ممنونم از اطلاعات مفیدتون